Een zittende levensstijl is een groot probleem voor de volksgezondheid.
Juist. Een zittende levensstijl verwijst naar de gemiddelde tijd die zittend of liggend wordt doorgebracht in wakkere toestand (buiten de periodes van slaap en maaltijden) of naar periodes van ononderbroken zitten van meer dan 2 uur... In de auto, op het werk achter de computer, voor de televisie… Periodes van langdurig zitten komen vaak voor, met heel wat schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Gebrek aan lichaamsbeweging wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschouwd als een wereldwijd probleem voor de volksgezondheid en wordt gezien als de 4e belangrijkste risicofactor voor overlijden wereldwijd1.
Lichaamsbeweging is enkel voor sportievelingen.
Fout. De WHO omschrijft lichaamsbeweging als "elke beweging die door de skeletspieren wordt voortgebracht en waarbij energie wordt verbruikt". Sport staat dan weer voor een lichamelijke activiteit waarbij de deelnemers zich houden aan een aantal gemeenschappelijke regels en waarbij een prestatiedoelstelling wordt vooropgesteld. Lichaamsbeweging beperkt zich dus niet alleen tot sporten, maar is het in beweging brengen van het lichaam, of met andere woorden: gewoon bewegen. Verplaatsingen te voet of met de fiets of huishoudelijke taken worden dus ook gezien als lichaamsbeweging.
Lichaamsbeweging helpt om gewicht te verliezen.
Juist en fout. Lichaamsbeweging alleen is niet voldoende om gewicht te verliezen. Regelmatige lichaamsbeweging vermindert wel het risico op overgewicht1 en is een doeltreffend hulpmiddel om het gewicht stabiel te houden:
- ze verhoogt het energieverbruik,
- ze heeft een positieve invloed op de bloedsuikerspiegel door het verbruik van suikers te versnellen en zo te voorkomen dat ze zich ophopen in het bloed,
- ze helpt het lichaam te verstevigen.
Je moet uren aan lichaamsbeweging doen om er voordeel uit te halen.
Fout. Om aanzienlijke gezondheidsvoordelen te behalen, raadt de WHO volwassenen aan om minstens 150 minuten per week te bewegen aan matige intensiteit of 75 minuten aan hoge intensiteit. Als dit niveau moeilijk te bereiken, dan is beperkte lichaamsbeweging ook nog steeds gunstig voor de gezondheid2.
De WHO is immers van mening dat zelfs de minste beweging gunstig is in vergelijking met inactiviteit, ongeacht de leeftijd of lichamelijke toestand. Iedereen kan zijn dagelijkse hoeveelheid lichaamsbeweging eenvoudig verhogen door zoveel mogelijk verplaatsingen te voet te doen, de trap te nemen in plaats van de lift, te dansen, te tuinieren, te klussen…
Lichaamsbeweging kost veel geld.
Fout. Lichaamsbeweging vereist geen grote investeringen. Heel wat activiteiten zijn gratis of goedkoop, zoals wandelen, fietsen, online sessies om thuis aan yoga of stretching te doen… Een gewone fles met water kan ook dienst doen als halter om elke dag de armen te trainen!
Lichaamsbeweging is voor elke leeftijd.
Juist. Het is nooit te laat om te beginnen bewegen! Vanaf 65 jaar blijven de aanbevelingen van de WHO dezelfde als voor jongere volwassenen: minstens 150 tot 300 minuten lichaamsbeweging aan matige intensiteit per week. En de voordelen zijn talrijk: verbetering van de mortaliteit door alle oorzaken, verbeterde mentale gezondheid, cognitieve gezondheid en slaap. Vooral bij ouderen helpt lichaamsbeweging ook om vallen en valgerelateerde verwondingen te voorkomen en de botsterkte te verbeteren1.
Lichaamsbeweging bevordert de mentale gezondheid.
Juist. Bij lichamelijke activiteit scheidt het lichaam hormonen af zoals endorfine, dopamine of adrenaline die stress en symptomen van angst en depressie verminderen1. Lichaamsbeweging verbetert ook de slaapkwaliteit. In groep bewegen samen met anderen zorgt ook voor sociale interactie en is zo bevorderlijk voor het mentale welzijn.
Pijn staat lichaamsbeweging in de weg.
Juist en fout. Het is belangrijk om normaal ongemak door lichaamsbeweging te onderscheiden van pijn die kan duiden op een blessure: in dit geval is het advies van een gezondheidsprofessional uiteraard aanbevolen. Lichaamsbeweging kan echter op elke leeftijd en in alle omstandigheden: de WHO heeft aanbevelingen opgesteld voor mensen met een chronische ziekte, mensen met een handicap, zwangere vrouwen… Lichaamsbeweging bij pijn kan worden aangepast aan de lichamelijke toestand, maar mag niet worden onderbroken. Bewegen, wandelen en zo snel mogelijk de dagelijkse activiteiten hervatten is een van de belangrijkste aanbevelingen bij rugpijn zoals van een lumbago3.
Regelmaat is belangrijk.
Juist. Voor een positief effect op de gezondheid is het belangrijk om actie te ondernemen op 2 niveaus: enerzijds een zittende levensstijl beperken en anderzijds de dagelijkse hoeveelheid lichaamsbeweging verhogen. Deze lichaamsbeweging kan heel wat vormen aannemen en beperkt zich niet alleen tot wandelen. Het kan ook gaan om tuinieren, afwassen, klussen, dansen, zwemmen… Het belangrijkste is om leuke lichamelijke activiteiten te vinden die zijn afgestemd op de eigen capaciteiten en mogelijkheden, om ze regelmatig met plezier te beoefenen en zelfs geleidelijk aan hun frequentie, intensiteit of duur te verhogen.
