Micronutriënten onontbeerlijk voor het goed functioneren van het organisme
Micronutriënten zijn elementen die het organisme voor het grootste gedeelte niet kan aanmaken. Dus moeten ze worden ingenomen via de voeding.
Hoewel ze slechts in zeer kleine hoeveelheden noodzakelijk zijn, is hun rol doorslaggevend in talloze fysiologische processen. Ze zijn dus onontbeerlijk voor de gezondheid.
De bekendste micronutriënten zijn:
- Vitaminen zoals vitamine A, C, E
- Mineralen zoals ijzer, koper, magnesium
- Sporenelementen zoals jodium, koper, selenium, fluor
In de micronutritie worden echter ook andere categorieën micronutriënten in aanmerking genomen.
Bijvoorbeeld de volgende families:
- Polyfenolen, flavonoïden en carotenoïden
- Meervoudig onverzadigde vetzuren zoals omega-3
- Essentiële aminozuren zoals valine, leucine en isoleucine
- Pre- en probiotica, de ‘vriendelijke’ bacteriën
Vitaminen
Vitaminen zijn:
- In water oplosbaar of
- In vet oplosbaar
Ze worden voornamelijk via het voedsel ingenomen en zijn essentiële metabole reacties van het organisme.
Hun rol kan sterk variëren: transporteur, cofactor, messenger
Sommige hebben antioxiderende eigenschappen: bijvoorbeeld vitamine A, C en E.
Mineralen
Mineralen (natrium, kalium, calcium, magnesium, fosfor) zijn in de voeding aanwezig in de vorm van zouten. Ze zijn:
• onontbeerlijk voor het leven van de cellen
• noodzakelijk voor alle organen, vooral de hersenen.
Het zijn vaak co-enzymen, hetgeen inhoudt dat bepaalde enzymen niet kunnen functioneren zonder de aanwezigheid van deze mineralen.
Hun rol is vitaal.
Sporenelementen
Ze heten ‘sporenelementen’ omdat ze als sporen in het lichaam aanwezig zijn. Deze micronutriënten (ijzer, jodium, koper, fluor, chloor, zink, kobalt, selenium, mangaan) kunnen:
• onderdeel van het weefsel zijn
• een rol spelen bij de activiteit van enzymen en hormonen.
Deze stoffen moeten van de voeding komen en de opslagcapaciteit van het organisme is zeer beperkt: de inname moet dus regelmatig gebeuren.
Polyfenolen, flavonoïden en carotenoïden
Polyfenolen, flavonoïden en carotenoïden zijn moleculen, die voornamelijk voorkomen in groente en fruit en krachtige antioxiderende eigenschappen hebben. Ze dragen dagelijks bij tot de bescherming van onze cellen tegen agressie zoals stress.
Meervoudig onverzadigde vetzuren
Meervoudig onverzadigde vetzuren, met als bekendste omega-3, spelen een zeer belangrijke rol in de opbouw van het celmembraan.
Sommige, de ‘essentiële’, kunnen niet door het organisme worden aangemaakt. Maar deze essentiële vetzuren:
- dragen bij tot het behoud van een normale cholesterolemie
- dragen bij tot een normale hartfunctie
- kunnen bijdragen tot de normale werking van de hersenen
Essentiële aminozuren
Er bestaan zo’n twintig aminozuren, en acht daarvan zijn essentieel.
Deze acht essentiële aminozuren:
- kunnen niet door het organisme worden aangemaakt en moeten dus van onze voeding komen
- spelen een fundamentele rol in de structuur van eiwitten
- zijn soms hormoonprecursor.
Pre- en probiotica
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn probiotica levende micro-organismen die, wanneer zijn in voldoende hoeveelheden worden ingenomen, een weldadig effect op de gezondheid van de gastheer hebben.
Prebiotica hebben de eigenschap de groei en de werking van probiotica te verbeteren. Ze zijn het substraat van probiotica.